Tip 1: De doelen van het team moeten duidelijk zijn
Effectief samenwerken betekent dat een team weet welke doelen ze moet nastreven. Dat betekent ook dat de teamleden tot het uiterste willen gaan om deze doelen te behalen. Iedereen in het team moet het eens zijn met de teamdoelstellingen. De organisatie helpt hierbij door duidelijke verwachtingen, doelen, verantwoordelijkheden, en uitkomsten te formuleren voor het werk van het team.
Tip 2: Respectvolle communicatie is de sleutel
Open, eerlijke, en respectvolle communicatie is de sleutel tot effectief samenwerken. Teamleden moeten zich vrij voelen om hun gedachten, meningen, en mogelijke oplossingen voor problemen op tafel te leggen. De leden van het team moeten het idee hebben dat er naar ze wordt geluisterd, en dat anderen moeite doen om te begrijpen wat ze proberen uit te leggen. Teamleden stellen vragen ter verduidelijking en denken goed na over wat het teamlid zegt, in plaats dat ze al tegenwerpingen aan het formuleren zijn terwijl er nog wordt gesproken.
Tip 3: We agree to disagree
Je hoeft het binnen het team niet altijd met elkaar eens te zijn. Dat is ook geen probleem, zolang iemand respect heeft voor het standpunt van een ander. Het gaat bij effectief samenwerken namelijk niet erom dat je het op alle punten met elkaar eens bent, maar om samen te werken naar een uitkomst die past bij de doelen die door en aan het team gesteld zijn. Het is onvermijdelijk dat de weg daar naar toe soms hobbelig is, want dat gebeurt als mensen samenwerken. Zie ook Tip 4.
Tip 4: Pick your battles
Waar mensen werken, daar zijn verschillen van inzicht. Dat komt doordat er in een team mensen van verschillende leeftijden samenwerken, teamleden een andere achtergrond of opleiding hebben, of dat men verschillende werkzaamheden uitvoert en daardoor zaken vanuit een andere invalshoek bekijkt. Zolang teamleden het er over eens zijn dat er verschillen in inzicht optreden, is dat ook geen probleem. Wat net zo belangrijk is, is dat men niet van elk meningsverschil een halszaak gaat maken. Teamleden moeten zich bewust zijn van het feit dat ze hun mening mogen geven, maar dat niemand dé waarheid in pacht heeft. Als teamleden te vaak of te lang met elkaar in discussie gaan, kan het team besluiten om een teamleider aan te stellen die hier restricties aan oplegt. Ook kan een team op voorhand al duidelijke afspraken maken wat er gedaan gaat worden als er conflicten optreden.
Tip 5: Groepsgevoel verbetert samenwerking
In een team hoef je niet elkaars beste vrienden te zijn, zolang je maar respect voor elkaar toont en iedereen het idee krijgt bij het team te horen. Dat kan het team als geheel in de gaten houden, maar je kunt voor dat doel ook een teamleider aanstellen. Zijn taak is dan niet alleen om het samenwerkingsproces in goede banen te leiden en de doelen van het team in de gaten te houden, maar ook om de groepsdynamiek en -samenhang te bevorderen. Dat doet een teamleider onder meer door alle teamleden bij beslissingen te betrekken, iedereen op zijn of haar expertise of unieke standpunten aan te spreken, en ieder teamlid verantwoordelijk te maken voor een deel van het totale proces. Hierdoor voelen teamleden zich onderdeel van het team en zijn ze meer gemotiveerd om zich in te zetten voor de doelen die het team zich gesteld heeft.
Tip 6: de organisatie helpt het team
De organisatie helpt het team niet alleen door duidelijke doelen te stellen, maar ook door op andere gebieden de effectieve samenwerking binnen teams te faciliteren. De organisatie kan dat doen door onder meer te zorgen voor goede vergaderruimtes, door een belangrijke stakeholder in ieder geval een keer een teammeeting bij te laten wonen, en door ervoor te zorgen dat teamleden voldoende tijd krijgen om het werk voor het team goed uit te voeren.
Uit onze praktijk blijkt dat deze tips lastig zijn toe te passen. Het vergt tijd en ruimte. Als je echt met je team aan de slag wilt gaan, volg dan ons online programma over teams. Elke week ontvang je een les en maak je samen een teamopdracht. Na drie maanden herken je je eigen team niet meer terug. Kijk voor meer informatie op www.teamtalk.nl.